امام حسن عسکری (علیهالسلام)؛ زمینهساز فرهنگ انتظار
علی عبدالصمدی؛ هشتم ربیعالثانی برابر با زادروز امام یازدهم شیعیان، حضرت امام حسن عسکری (علیهالسلام) است. ایشان در سال ۲۳۲ هجری قمری در شهر مدینه دیده به جهان گشودند. پدر ایشان حضرت امام هادی (علیهالسلام) و مادرشان از کنیزان آزاد شده بوده و به حدیث، سوسن، غزال یا سلیل نام داشته است. اکثر عمر مبارک امام حسن عسکری (ع) در شهر سامرا گذشت که در زمان خلفای عباسی اردوگاه نظامی بود. ابتدای حیات طیبه ایشان هم زمان با خلافت مستعین عباسی بود. آن امام بزرگوار طی نامهای به ابواحمد عبیدالله از حاکمان طاهریان در ایران مستعین را مورد لعن خود قرار دادند. مدتی بعد ضمن شورشی عظیم مستعین عزل و معتز جانشین او شد. معتز، مهتدی و معتمد سه خلیفهی همزمان با امامت امام حسن عسکری (ع) بودند.
تعدد خلفا طی این دوره نشان دهنده ضعف درونی ساختار خلافت عباسیان است. از همین رو تمامی افرادی که پس از شهادت امام رضا (ع) در دستگاه حاکمیتی عباسیان به خلافت رسیدند، سعی در اعمال فشار بر ائمهی هدی و پیروانشان داشتند. امام جواد، امام هادی و امام حسن عسکری (ع) برای ارتباط با پیروانشان و اشاعهی هر چه بیشتر مفاهیم ناب اسلام حقیقی از شبکهی وکلا و نواب خود استفاده میکردند و به عبارتی دیگر نمایندگان ایشان با مردم سخن میگفتند. از عثمان ابن سعید عمری به عنوان معتمدترین نمایندهی آن امام در تاریخ امامت ایشان نام برده میشود. فارس ابن حاتم قزوینی و علی ابن جعفر همانی از دیگر وکلای ایشان در سرزمینهای اسلامی بودند. فارس برای مدتی وکیل امام بود، اما طی مشاجرهای با علی ابن جعفر همانی مورد بی اعتمادی امام قرار گرفت و دیگر شیعیان وجوه و نذورات خود را به وی پرداخت نمیکردند. بنا بر روایتی مدتی بعد او کشته شد. وجود برخی ناامنیها و اختلافات در جامعهی اسلامی آن دوران، شرایط را برای امام حسن عسکری (ع) سختتر میکرد.
مهمترین رسالت ایشان طی دوران امامتشان زمینه سازی جهت آماده کردن جامعهی اسلامی بالاخص شیعیان با چند و، چون امام عصر (عج) بوده است. امام دوازدهم، حضرت محمد ابن حسن حجت الله، ولی عصر ارواحنا فداه منجی عالم بشریت اتمام سلسلهی ائمهی اطهار شیعیان اثنی عشری و از نظرها غایب هستند. دو دوره غیبت ایشان معروف به غیبت صغری و غیبت کبری قطعا یکی از بزرگترین آزمایشهای اللهی است که خداوند برای پیروان راستین دین اسلام به ویژه مذهب شیعه مقدر و مقرر فرموده تا میزان وفاداری و ایمان ایشان را در روزها و سالها و قرون متمادی محک بزند. نخستین شخصی که زمینه ساز حضور و ظهور امام عصر (عج) بوده است، قطع به یقین امام حسن عسکری (ع) بوده اند. در شرایطی که مردم درگیرمسائل سیاسی عصر عباسیان بودند، آن امام همام از طریق شبکهی وکلا مردم را برای پذیرش شرایط امامت مهدی موعود (عج) آماده و مهیا میساختند.
محدودتر بودن ائمهی عسکریین در حقیقت تمرینی برای جامعهی اسلامی و شیعه بود تا در دوران طولانی مدتی غیبت کبری امام دوازدهم (عج) در برابر وسوسهها و تشکیکها مقابله کنند. امام زمان (عج) نیز در دوران غیبت صغرای خود از طریق شبکهای از وکلا و نمایندگان خود با مردم و پیروان راستین خود سخن میگفتند. اما با آغاز عصر غیب کبری، این قلب مردم مومن و معتقد است که با امام و پیشوای خود سخن میگوید و از ذات زلال و نورانی آن حضرت طلب استمداد و شفاعت دارد.
وفادار بودن به آیین آسمانی اسلام، عمل به موازین دین و عدم عدول و تخطی از شرایط اصلی یک شیعه و مسلمان راستین در دوران غیبت کبری به شمار میآید. بسیاری از فرق منحرف به بهانهی این که حضرت، ولی عصر مهدی موعود (عج) بعد از ظهور خود عدالت را در پهنهی جهان گسترش خواهند داد از هر گونه احقاق حق و عدالت محوری دوری گزیده اند و عملا به ظالمین جهان فرصت ظلم و ستمگری داده اند. نتیجهی نهایی چنین عقایدی با آموزههای ناب اللهی دین حق جو و حق طلب اسلام همسو و همجهت نبوده و نیست. اسلام دینی اللهی است که مقابله با ظلم و ستم و فساد از اصول اولیهی اخلاقی آن است.
شیعیان حقیقی با هوشیاری و ذکاوت میتوانند راه را از بیراهه تشخیص و تمیز دهند و فریب فرقههای ضاله را نخورند.
دیدگاهتان را بنویسید